Soms is het tijd om kritisch naar je eigen genre te kijken. Zijn driehoeksverhoudingen in Young Adult passé?
Op Blossombooks.nl verschijnen meestal grappige artikelen, bizarre lijstjes of zijn we keihard bezig met book love verspreiden. We vinden echter ook dat er soms ruimte moet zijn voor een kritische blik. We schreven eerder al over te dunne YA en lelijke heldinnen. Vandaag: zijn we de driehoeksverhoudingen zat? Dit stuk verscheen eerder op Bookriot.com en is geschreven door Sharanya Sharma. Wij vertaalden het voor jullie!
No more love triangles, please!
Het komt je vast bekend voor: je houdt van YA en je bent op zoek naar een nieuwe, toffe titel. Je komt een boek met een te gekke cover en begint enthousiast de flaptekst te lezen. De eerste paar regels vallen niet tegen: een sterke hoofdpersoon die in een intrige/avontuur wordt gestort door een onvoorziene gebeurtenis.
En dan wordt plotseling haar knappe beste vriend genoemd.
Je blijft optimistisch, want het zou kunnen zijn dat de ‘beste vriend’ simpelweg haar beste vriend is, en niet meer dan dat. Per slot van rekening vervullen ‘beste vrienden’ altijd een belangrijke rol in een verhaal. Ze kunnen het geweten zijn, degene die met de redelijke argumenten komt, de persoon die de heldin vertelt dat ze absoluut niet dat ene compleet gestoorde plan moet gaan uitvoeren (uiteraard gaat de heldin dat wel doen, want hoe kan ze anders de wereld redden? – maar ik dwaal af.) In ieder geval: niet elke beste vriend volgt het onvermijdelijke script.
Maar dan komt de zin over de knappe, vreemde buitenstaander met zijn smeulende blik, die het pad kruist van de heldin, en daar voor Zeer Belangrijke Redenen ook moet blijven.
Helaas weet je vanaf dit moment waar dit heen gaat. Want bijna elk boek dat je leest, gaat die kant op.
Begrijp me niet verkeerd, ik houd absoluut van een goede romance. Ik leef voor goede romances. En ik beken: mijn zestienjarige ik was één van die fangirls die overal op the internetwebz haar OTP keihard verdedigde. Maar naarmate ik ouder en wijzer werd, begon ik in te zien dat er een aantal dingen echt niet deugen aan het driehoeksverhouding-verhaal.
Er zijn de voor de hand liggende redenen, zoals dat het niet realistisch is. Hoe veel mensen ken je die weken, misschien wel maanden heen en weer geslingerd worden tussen twee love interests? Als een vriend(in) mij zou vertellen dat er twee mensen in haar leven zijn, die ze allebei heel erg leuk vindt, maar geen idee had voor wie ze moest kiezen en dat dit een significante hoeveelheid energie zou opslurpen – dan zou ik haar even Heel Streng Toespreken. En ik zou me serieus afvragen hoeveel zelfrespect de betrokken love interests zouden hebben. Oké, natuurlijk hoeft fictie niet per se realistisch te zijn: het kan ook juist dienen om te ontsnappen aan de realiteit. (Of gewoon superleuk zijn.) Fictie kan een spiegel van ons eigen leven en de manier waarop we het willen leven zijn – maar eerlijk gezegd zit ik er niet echt te wachten op twee jongens die om me vechten. Dat is leuk voor een halve minuut, maar daarna wordt het waarschijnlijk best wel stressvol. En irritant. (Want sorry hoor, maar ik ben een onafhankelijke, eigenwijze vrouw met een mening en ik bepaal zelf wie er wel en niet in mijn leven voorkomt, dankje!)
En dat is waarom ik driehoeksverhoudingen ongelooflijk problematisch vind: ze maken de heldin in het midden veel zwakker.
Stereotypering schrijft voor dat vrouwen niet in staat zijn rationeel na te denken en geen sterke wil hebben. En het begint er op te lijken dat in YA dit gebrek aan rationaliteit steeds weer wordt bevestigd, boek na boek, door driehoeksverhoudingen. En hoewel het rationaliteit-deel deels wordt uitgelegd door ‘Oh, tieners. Hormonen.’, ligt dat voor het ‘sterke-wil’-deel iets gecompliceerder.
De auteur laat zien hoe slim en gevaarlijk haar heldin is. Ze laat haar heldin over daken rennen, achtervolgers afschudden, fantastische outfits aantrekken en tegelijkertijd een stilettomes in haar haar verstoppen, omdat haar heldin weet hoe ze dingen gedaan krijgt. Maar tijdens het superdruk zijn met de wereld redden, vindt de heldin op de een of andere manier ook tijd om awkward heen en weer te fladderen tussen twee jongens. Dat is zo tegenstrijdig. Het maakt dat een deel van de kracht van de heldin wordt ontnomen, kracht die ze juist had gekregen door haar besliste en intelligente karakter, en het feit dat ze in haar eentje verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van het plot. Het lijkt te zeggen dat het niet uitmaakt wat voor heldhaftige dingen een meisje kan doen, want dat haar onvermogen om normale relaties te hebben met (meestal) jongens, haar altijd onzeker en zwak maakt en haar uiteindelijk onderuit haalt.
Gatver.
En dan nog iets: ik denk ook niet dat het goed is voor de (meestal dus) jongens die betrokken zijn in de driehoeksverhouding. In het beste geval lijken ze een beetje sneu door zich allebei vast te klampen aan hetzelfde meisje en niet te vragen om een definitief antwoord op de vraag: waar gaat dit naartoe? In het slechtste geval lijken ze obsessief en bezitterig. En niemand, ik herhaal niemand zou dat moeten lezen en vervolgens denken: ‘Ja, dat klinkt goed, ik wilde dat dat mijn leven is.’
Dus dit is mijn smeekbede aan auteurs. Genoeg, genoeg met de driehoeksverhoudingen. Ik wil niet nog meer meisje-moet-kiezen-tussen-beste-vriend-en-vreemdeling-verhalen, of meisje-gevangen-tussen-de-gemene!-prins-en-de-lieve!-pauper-plots. Of elke andere driehoeksverhouding die je kunt verzinnen. (Daarbij: is het niet interessant dat het altijd jongen-meisje-jongen is?) Het is tijd om onnodige, onrealistische, pathetisch emotionele plots opzij te schuiven en een personage (en haar lezers) ruimte te geven om adem te halen.
Noot van Blossom Books
Zoals we al zeiden, vinden we het belangrijk om af en toe een andere mening te laten horen. Maar in dit geval willen we ook graag iets toevoegen. We zijn het er mee eens dat driehoeksverhoudingen misschien een beetje uitgewerkt zijn, en horen dat ook weleens van onze (proef)lezers. Maar dat neemt niet weg dat een aantal van onze dierbaarste boeken juist zo goed zijn vanwege die driehoeksverhouding (Warner, anyone?). Het argument dat heldinnen zwakker lijken door het feit dat ze zich druk maken over jongens, vinden wij dan ook maar deels waar. Aan de ene kant is het zeker zo dat iemand die in staat is de wereld te redden van de ondergang, ook in staat zou moeten zijn een beslissing te maken over voor welke jongen ze kiest. Aan de andere kant laat het ook zien dat de liefde ingewikkeld en rommelig is, en niet altijd rationeel te verklaren. Het maakt een hoofdpersonage menselijker. In die zin kun je het ook maar beter zien als een voorbeeld voor iets groters: je weet niet altijd of je het goede doet of kiest als het om je gevoelens gaat, en dat is oké.
Dus. We zijn heel erg benieuwd wat jullie ervan vinden. Zijn jullie driehoeksverhoudingen zat? Of maakt het jullie niet zo veel uit? Vertel wat jij vindt in de comments!
Bron: Bookriot